काठमाडौं । पर्यटन क्षेत्र चलायमान भएसँगै पछिल्लो समय पर्यटकबाट प्राप्त आम्दानी वृद्धि भएको छ । आर्थिक सर्वेक्षण २०८१/०८२ का अनुसार पर्यटन क्षेत्र पुनरुत्थान भएसँगै होटल व्यवसाय चलायमान हुँदा पर्यटन क्षेत्रको आम्दानी वृद्धि भएको हो ।
संसद्मा आज उपप्रधानमन्त्री एवम् अर्थमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेलले पेस गर्नुभएको चालु आर्थिक वर्षको आर्थिक सर्वेक्षणमा विसं २०८० पुससम्म यस्तो सङ्ख्या १३ प्रतिशतले वृद्धि भई ११ लाख ४७ हजार ५४८ पुगेको छ । सन् २०२३ मा भ्रमण आय रु ७२ अर्ब ४५ करोड ५६ लाख रहेकामा पर्यटकीय गतिविधिमा विस्तार हुँदै सन् २०२४ मा १५ प्रतिशतले वृद्धि भई रु ८३ अर्ब ३९ करोड ४० लाख पुगेको छ ।
सन् २०२४ मा पर्यटकको औसत बसाई अवधि र प्रतिदिन खर्चमा न्यून दरले परिवर्तन भई पर्यटकको औसत बसाई १३.३ दिन र प्रति पर्यटक प्रतिदिन औसत खर्च ४०.८ अमेरिकी डलर कायम भएको छ । सन् २०२३ मा पर्यटकको बसाइ अवधि औसत १३.२ दिन र प्रतिपर्यटक औसत खर्च ४१ अमेरिकी डलर रहेको थियो ।
सन् २०२४ मा नेपाल भ्रमण गर्ने कुल पर्यटकमध्ये सबैभन्दा बढी ६०.४ प्रतिशतले बिदा/मनोरञ्जन/यात्राका लागि भ्रमण गरेका थिए । यसैगरी, १५.३ प्रतिशतले तीर्थयात्रा, १४.५ प्रतिशतले पर्वतारोहण साहसिक यात्रा र ९.८ प्रतिशतले अन्य उद्देश्यले नेपाल भ्रमण गरेका थिए ।
पर्वतारोहण दलको सङ्ख्या सन् २०२४ मा ५.४२ प्रतिशतले वृद्धि भइ २.३७५ पुगेको छ । पर्वतारोहीको सङ्ख्या सन् २०२३ मा ९.३९८ रहेकोमा सन् २०२४ मा केही सङ्कुचन भई ९.१९१ रहेको आर्थिक सर्वेक्षणमा उल्लेख छ । पर्वतारोहीको सङ्ख्यामा आएको कमीसँगै पर्वतारोहणबाट प्राप्त रोयल्टीसमेत सन् २०२३ मा रु ९९ करोड ९३ लाख प्राप्त भएकामा चालु आवमा ७.४ प्रतिशतले कमी आई सन् २०२४ मा रु ९२ करोड ५८ लाख रहेको छ ।
नेपाल पर्यटन तथा होटल व्यवस्थापन प्रतिष्ठानबाट हालसम्म २८ हजार २३३ दक्ष जनशक्ति उत्पादन भएका छन् । ‘डिलक्स’सहितका पाँचतारे होटलको सङ्ख्या विसं २०८० फागुनसम्म १८२ रहेकामा २०८१ फागुनसम्म २१४ पुगेको छ । त्यसैगरी, तारेस्तर बाहेकका डिलक्स, ‘लक्जरी हेरिटेज बुटिक’ होटलसहित पर्यटकस्तरीय होटल, लज तथा रिसोर्टको सङ्ख्या २०८० फागुनसम्म एक हजार २३४ रहेकामा २०८१ को सोही अवधिमा एक हजार ३६४ पुगेको छ ।
रिसोर्ट तथा डिलक्ससहितका तारे होटलमा रहेका शय्याको सङ्ख्या चालु आर्थिक वर्षको फागुनसम्म तीन हजार २७० थप भई २०८१ फागुनसम्म २० हजार ३४३ पुगेको छ । यस्ता होटलबाहेक पर्यटकस्तरीय डिलक्स लक्जरी हेरिटेज बुटिक होटल, लज तथा रिसोर्टमा रहेका शय्याको सङ्ख्या चालु आर्थिक वर्षको फागुनसम्म पाँच हजार दुईबाट थप भई २०८१ फागुनसम्म ४२ हजार २९९ पुगेको छ ।
विसं २०८१ फागुनसम्म क्यासिनो नौ र आधुनिक मेसिन वा उपकरणको माध्यमबाट मात्र खेल खेलाउने क्यासिनो २० गरी २९ सञ्चालनमा छन् । २०८१ असारसम्म यस्तो सङ्ख्या २६ रहेको थियो । सन् २०२४ मा नेपालमा अन्तरराष्टिय उडान भर्ने वायुसेवाको सङ्ख्या ३१ रहेको छ ।
त्यसैगरी, द्विपक्षीय हवाई सेवा सम्झौता भएको देशको सङ्ख्या ४२ पुगेको छ । दुइतर्फ हवाई सिट क्षमता सङ्ख्या वार्षिक ८९ लाख ७३ हजार रहेको छ । आन्तरिक उडान गर्ने वायुसेवाको सङ्ख्या २२ पुगेको छ । सबै मौसममा सञ्चालन हुनसक्ने कालोपत्र भएका विमानस्थलको सङ्ख्या ४२ रहेकामा ३५ सञ्चालनमा छन् ।
लुम्बिनी आउने तीर्थयात्री एवम् पर्यटकको ‘लग अनलाइन’ टिकटको व्यवस्था गरिएको छ । २०७२ सालको भूकम्पबाट क्षतिग्रस्त सम्पदा पुनःनिर्माण गर्ने क्रममा चालु वर्षको फागुनसम्म थप १० सम्पदा पुनःनिर्माण भई २०८१ फागुनसम्म ८१० सम्पदाको संरक्षण तथा पुनःनिर्माण भएको आर्थिक सर्वेक्षणमा उल्लेख छ ।
Comments are closed.